ලංකාවෙ අලුත්නුවර කියල හඳුන්වන ස්ථාන තුනක් තියෙනව. බලංගොඩ උග්ගල් අලුත්
නුවර, මහියංගනේ අලුත් නුවර, මාවනැල්ලෙ හතර කෝරළේ අලුත් නුවර දැඩිමුණ්ඩ
දේවාලය මෙම ප්රසිද්ධ ස්ථාන තුනයි. අපේ අලුත් නුවර දේවාලයේ ඉතිහාසය දඹදෙණි
රාජ්‍ය කාලය තරම් ඈත කාලයකට අයිති බව අලුත් නුවර දේවාලය කරවීම කියන පුරාණ
පුස්කොළ ලියැවිල්ලෙ සඳහන් වෙලා තියෙනව. වර්ෂ 1236-1270 කාලයේ දඹදෙණියෙ රජකළ
දෙවැනි පරාක්රමබාහු රජතුමාගෙ විසි දෙවැනි රාජ්‍ය වර්ෂයේදි එතුමන්ට
වැළඳුණු රෝගාබාධයක් නිසා එයින් මිදීමට කළ හැකි කිසිවක් නොවුණු තැන අවසන්
උත්සාහය හැටියට අලුත්නුවර දේවාලයට භාරයක් වූ බවත් මෙහි එකල වැඩිසිටි
උපුල්වන් හෙවත් විෂ්ණු දෙවිඳුන්ට පුද පඬුරු හැටියට රන් ආයුධ දේව රූපය
සිතුවම් කළ පෙතිකඩක් රැගෙන අවුත් තුන් අවුරුද්දක් මෙතැන පුද පූජා කළ බවත්
සඳහන් වෙනවා.
VIDEO
Wahala Dance දැඩිමුණ්ඩ ආරූඪයෙන් ප්‍රලය වී නර්තනයේ යෙදෙන වාහල නැටුම
Ganewatta Gammaduwa - 2021
සාමාන්‍ය ජනමතවාද අනුව සැලකෙන්නේ උපුල්වන් දෙවිඳුන්ගේ ප්රධාන අමාත්‍යවරයා
දැඩිමුණ්ඩ දෙවිහාමුදුරුවන් බවයි. මෙම ස්ථානයේ තුන් මහල් දේවාලයක් ගොඩ නගා
තිබුණත් මෙතැනට එන පිරිසට පහසු ගමන් මාර්ගයක් නොතිබුණේ දේවාලය වට කොටගෙන
තිබූ මහා ගල් පර්වතයක් තිබූ නිසාය. අස්සද්දන පිරිවෙන්පති හිමියන්
නිලමේවරුන් ඇතුළු පිරිසක් මෙතැනට පැමිණ අසල තිබූ දෙහි ගසක පඬුරක් ගැටගසා
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ට භාරයක් වීමෙන් පසු එක් රැයකින් එම ගල් පර්වතය සුනු
විසුනු වී මග දෙපස සකස් වූ බව ගල බිඳින ලද සැහැල්ලේ විස්තර සහිතව දැක්වෙයි.
උඩ වීදිය ඔස්සේ අදත් මෙම දේවාලයට එන බැතිමතුන්ට දැක ගත හැකි ඉරහඳ කොටා ඇති
මට සිලිටු ගල් වැටිය දැනටත් දක්නා ලැබෙන එක් සාක්ෂියකි.
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් ගැන අතීතයේ සිටම මෙරට ජනතාව දැඩි භක්තියකින් පසු වූ බව
විවිධ ජනශ්‍රැතීන්ගෙන් මෙන්ම ජන කාව්‍යයන්ගෙන්ද හෙළි වෙයි. බුදුන් වහන්සේට
එරෙහිව මාරයා යුද්ධයට පැමිණි අවස්ථාවේ අනෙක් දෙව්වරුන් ඉවත්ව ගිය බවත් දැඩි
මුණ්ඩ දෙවියන් පමණක් රැකවරණයට සිටි බව දැඩිමුණ්ඩ ස්තෝත්‍ර, දැඩිමුණ්ඩ කවි,
දැඩිමුණ්ඩ අවතාරය, හත් අඩි උපත, දැඩි මුණ්ඩ උපත, දැඩි මුණ්ඩ පුලය,
දැඩිමුණ්ඩ වරම, දැඩිමුණ්ඩ විස්තර, දැඩිමුණ්ඩ අවතාර ඇතුළු දැනට කොළඹ ජාතික
කෞතුකාගාරයේ ඇති ජනකාව්‍යයන්ගෙන් හෙළිවෙයි. පූර්ණක යක් සෙනෙවියාට දාව
එරන්දතී නම් නාග කන්‍යාවියකගේ කුසෙන් උපන් අයෙකු ලෙස දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන්
පිළිබඳ ජන විශ්වාසයක් පවතී. එමෙන්ම විවිධාකාර අපහසුතාවයන්ට පත් වූ වන්ට
පිළිසරන වන දෙවියකු ලෙසද මුළු මහත් ජනතාව තුළම ප්‍රසාදය දිනා ගත්තෙකි.
VIDEO
Mysteries Wahala Dance 🔴 A Beautiful one and only Live dance perform
වාහල භාගය | ගංගාරාම ගම්මඩුව
Marvelous Wahala Dance 🔴 වාහල භාගය හුණුපිටිය ගංගාරාම විහාරස්ථානයේ
වාහල නර්තනය රඟ දැක්වීම - ඉන්ද්‍රජිත් මදුසංඛ සිංගන්කුට්ටි
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් ලංකාව පාලනය කළ පාලකයෙක්
වශයෙන් ද සලකනු ලබන අතර, ගෞතම බුදුන් වහන්සේගේ සමය වනවිට ලංකාව අරාජිකව පැවති බවත්
ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ. මෙරට පාලකයෙකු නොමැති වූ හෙයින් ලංකාව පාලනය කිරීමේ කාර්යය දැඩිමුණ්ඩ
දෙවියන් විසින් සිදු කරන ලද බව සඳහන් වේ. බලංගොඩ ප්රදේශයේ පිහිටි දේවාලය රාජ මාළිඟාව
වශයෙන් සලකන ලද අතර, මාවනැල්ල ප්රදේශයේ පිහිටි අලූත්නුවර පිහිටා තිබුණ මාළිඟය දෙවැනි
මාළිඟාව වශයෙන් සලකන ලදී. දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් තමන්ගේ මන්ත‍්‍ර බලයෙන් උක්ගස් ගල් බවට
පත්කිරීම නිසාවෙන් උග්ගල් නම් වූ බව සඳහන් වේ. මෙම දෙවියන් රට පාලනය කරන සමයේ දී
ලංකාවේ ප්රථම වාරි කර්මාන්තය බිහි වූ බවට මතයක් පවතින අතර, අමුණු හැටක් සහ නගර දහ
අටක් පැවති බව පුරාවෘත්තයන්හි දක්වා තිබේ. පොල්තෙල් පහනේ ආරම්භය සිදුවන්නේ ද
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් දවස බව සැලකේ.
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් හැඳින්වීම සඳහා විවිධ
නාමයන් යොදා ගන්නා අතර එම නාම කවරේ ද යන්න පිළිබඳව විමසා බැලීම වැදගත්ය. ඒ අනුව
නාමහතළිහකින් පමණ හඳුන්වන බව ඉතිහාසය අධ්‍යයනය කිරීමේදී පැහැදිලි වේ. ‘සඳුන් බණ්ඩාර’
යන්න ව්‍යවහාර කරන බව ඉතිහාසයේ සඳහන්ය. එසේම ‘මැණික් බණ්ඩාර’ යන්න ද දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්
හැඳින්වීම සඳහා යොදා ගනී. කළුකම්බිලි දේවතා බණ්ඩාර, ගෝමර බණ්ඩාර, සුදුවල් කුමරු, කළු
දේවතා යනාදි වෙනත් දෙවිවරුන්ගේ බලය ද දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් විසින් යොදාගෙන තිබේ. උපුල්වන්
දේව ප්රතිමාව අලූත්නුවරට වැඩම කරවන ලද අවස්ථාවේදී දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ගේ තේජසට යටත්
වූ හෙයින් උපුල්වන් දෙවියන් ඇමතූ කළු දේවතා යන්න දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් කළු දේවතා බණ්ඩාර
යන නමින් ප‍්‍රසිද්ධියට පත්ව තිබේ. මෙම නාමයන්ට අමතරව ‘අලූත්නුවර දේවතා බණ්ඩාර’
යන නාමය ද මෙම දෙවියන් සඳහා ද භාවිතා කරන බව මූලාශ‍්‍රය ඇසුරින් සනාථ වේ.
VIDEO
Wahala Dance at Depanama Ganegoda Dewalaya 2020
ඓතිහාසික ගණේගොඩ දේවාල ගම්මඩුව
දැඩිමුණ්ඩ දිව්‍ය රාජ වර්ණනාව නම් ග‍්‍රන්ථයෙහි සඳහන් පුවත ද වැදගත්ය. මෙම කෘතියට
අනුව මෙම දෙවියන් හිමවතයේ සිට ලංකාවේ සමන්තකූටයට පැමිණ එහි වාසය කළ දෙවියන්ගේ දුනු
ආයුධ ලබාගෙන විෂ්ණු දෙවියන්ගෙන් රන් දුන්න ලබාගෙන පැමිණ තිබේ. මෙසේ මිනිසුන්ට
සෙත සැලසීමේ අරමුණින් යුතුව දෙවුන්දරට පැමිණි බවත්, ඉන් පසුව උග්ගල් නුවරට සහ අලූත්නුවරට
පැමිණි බවත් සඳහන් ය. මෙසේ පැමිණි ගමන යකුන් සමඟින් පැමිණි අතර, කුන්නයිරාගනා, ගොපලූ,
පිල්ලි, ගිනිජාල, ලවුදි, ගිනි බ්රාඩි, මල්ලව, භාග, දෙවොල්, වටුක, ඩමරි, සහ මංග්ර යන
යක්ෂයින් අයත් වූ බව සඳහන් වේ. නමුත් පස්දේවතා’ කෘතියට අනුව දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් ලංකාවට
එවන අවස්ථාවේ දී ඔහු සමඟ දේවතාවන් පස් දෙනෙකු එවා තිබේ. කළුදේවතා, කම්බිලි දේවතා, ගුරුමා
දේවතා, හැඳයා දේවතා සහ රත්න කඩවර දේවතා යනු එම පස්දෙනායි. මෙම දෙවිවරුන්ගේ ගමන වළක්වාලීමට
අනෙක් දෙවිවරුන් උත්සාහ ගෙන තිබෙන් නමුත්, දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් එම බාධක බිඳලමින් පැමිණි
බව සඳහන් වේ. ඒ අනුව පළමුව කළුතරට පැමිණි බවත්, අනතුරුව මඩකලපුවට ගොස් එම ස්ථානයෙන්
තවත් දෙමළ යකුන් කිහිපදෙනෙකු සමඟ දෙවනගලට ගිය බවත්, අවසානයේ ගල කැපූ ස්ථානය හෙවත් අලූත්නුවරට
පැමිණි බවත් සඳහන් වේ.
මෙම දෙවියන් සම්බන්ධයෙන් මතවාද රැසක්ම පවතින අතර, ඒවා මොනවා ද යන්න විමසා බැලීමක් මෙහිදී සිදුවේ. එසේ පවතින මතවාදයන්
අතර ‘මාලදිවයින් රජු ’ යැයි පවසන මතයක් ද වේ. එයට අනුව විකුණ්ට භද්‍රව නම් යක්ෂ ගෝත‍්‍රයට
අයත් බව සඳහන් ය. මාලෝස් දිවයින නමින් හඳුන්වන මාලදිවයිනේ රජු වශයෙන් මෙම දෙවියන් ප්රසිද්ධ
ය. දෙමව්පියන් සම්බ්න්ධයෙන් විමසීමේදී පියා යක්ෂ ගෝත‍්‍රකයෙකු වන පූර්ණක නම් වන බවත්,
මව කැලණියේ එරන්දිකා නම් නාග ගෝත‍්‍රයට අයත් වූ කාන්තාවක වශයෙනුත් ඉතිහාසය දක්වයි.
මෙම දෙදෙනාට දාව උපන් කුමාරයා ‘දුනුමන්ත හෙවත් දැඩිමුණ්ඩ’ නම් වන බව සඳහන් ය. මුල්
කාලයේ දුනුමන්ත නමින් හඳුන්වන ලද මෙම කුමාරයා පසුකාලයේ දී දැඩිමුණ්ඩ යන නමින් හඳුන්වා
තිබේ. ගෞතම බුදුන් වහන්සේට ආරක්ෂාව සපයන ලෙස වෙසමුණි රජු දැඩමුණ්ඩ දෙවියන්ට පවසා තිබේ.
දසබිම්බරක් මාර සේනාව බුදුන් වහන්සේට විරුද්ධව පැමිණෙන විට සියලූ දෙවිවරුන් බුදුන්
වහන්සේ අතහැර පලා ගිය බව සඳහන්ය. නමුත් දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් පමණක් දුන්නක් අතේ තබාගෙන
සිටි බව ජනප‍්‍රවාදයේ සඳහන්ය. මෙයින් පැහැදිලි වනුයේ දුනුමන්ත කුමාරයා මහත් බල පරාක‍්‍රමයකින්
යුක්ත වූ බවයි. එපමණක් ද නොව ‘ආයුධ කුමට වේවැලෙන් තලමි’ යනුවෙන් පවසමින් වේවැලක් පමණක්
අතේ තබාගෙන සිටි බවත් ජනප‍්‍රවාදයන්හි විස්තර වේ. මාර සේනාව පරාජය කරන අවස්ථාව
වනවිට මේ කුමාරයා සොළොස් වියේ සිටි බවත්, එතැන් සිට දැඩිමුණ්ඩ යන නාමය යෙදුණ බවත් සඳහන්
ය.
VIDEO
Wahala Dance of Pahatharata Tradition සේදවත්ත වාහල නර්තනය 2022
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් මහත් බල පරාක‍්‍රමයකින්
යුක්ත වූ බව කුඩා කාලයේ සිටම කරන ලද සටන් පිළිබඳව විමසීමේදී පැහැදිලි වේ. මේ සම්බන්ධයෙන්
අධ්‍යයනය කිරීමේදී මේ කුමාරයා අංගං සටන් සඳහා දක්ෂතාවක් පෙන්නුම් කර තිබෙනුයේ කුඩා
කාලයේ සිටමය. පියා යක්ෂ ගෝත‍්‍රයට අයත් නිසාත්, මව නාග ගෝත‍්‍රයට අයත් නිසාත් දැඩිමුණ්ඩ
දෙවියන්ගේ මුහුණ යක්ෂ ස්වරූපයක් ගන්නා බවත්, නයි පෙණ ගන්නා බවත් සඳහන් ය. මෙම දෙවියන්
ලංකාවට පැමිණීමෙන් පසුව අංගං සටන් ඉගෙන ගත් බව පුරාවෘතත්යන්හි දක්වා තිබේ.
අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලයේ දැඩිමුණ්ඩ නමින් ප‍්‍රසිද්ධියට
පත් වුයේ ප‍්‍රාදේශීය නායකයෙක් බවට මතවාදයක් පවතී. දඹදෙණි රාජ්‍ය සමයේදී හෙම්මාතගමට
නුදුරින් පිහිටි කෙහෙල්පන්නල ගමේ ශක්තිමත් දුනුවායෙක් වාසය කර තිබේ. මොහු දිනක් රාත‍්‍රියේ
පිදුරංගල කඳු මුදුනේ සිට බලන විට ඈත වනාන්තරයේ ගසක් මුදුනේ පහනක් දැල්වෙනු දැක එයට
විඳ තිබේ. පසුදින පැමිණ එම ඊතලය වැටුණ ස්ථානය සොයා ගිය බවත්, විශාල සපු ගසක් මුදුනේ
එය තිබෙන බව දැක එහි පැලක් ඉදිකර පදිංචි වූ බවත් සඳහන් ය. මෙහි බෝග කිරීමෙන්
පසුව එය සාර්ථක වූ බව දුටු තවත් තරුණයින් කිහිපදෙනෙකු පැමිණ දැඩිමුණ්ඩ සමඟ පදිංචි වූ
බවත්, ඔහුගෙන් දුනු ශිල්පය හදාළ බවත් සඳහන්ය. දුන්නක වරපටය ගැට ගසන ස්ථානය මුණ්ඩ
නමින් හඳුන්වන අතර, නායක දුනුවායා පසුකාලයේ දී දැඩිමුණ්ඩ නම් වූ බවත් මෙම පුරාවෘත්තය
තවදුරටත් පෙන්වා දෙයි.
දඹදෙණි පාලකයාට විරුද්ධව පිරිසක් කැරුල්ලක් දියත් කළ බවත් දැඩිමුණ්ඩ
විසින් වේවැලකින් තලා මොවුන් මර්දනය කළ බවත් සඳහන්ය. රජතුමා මෙම කැරලිකරුවන් මරා දැමීමට
අණ කළ නමුත්, දැඩිමුණ්ඩගේ මැදිහත්වීම නිසා අභය ලැබුණ බවත් විස්තර වේ. මෙම කැරලිකාර
පිරිස ගෙනගිය දැඩිමුණ්ඩ මොවුන් ලවා දෙවනගල සිට රගලහල දක්වාත්, රාස්සකන්දේ සිට බතලේගල
දක්වාත් වනය කපා අස්වද්දවා ජල මාර්ග ඉදිකරමින් කුඹුරු කරවූ බව සඳහන්ය. මේ හේතුව නිසා
දැඩිමුණ්ඩ ගෞරවාදරයට ලක් වූ බවත්, දඹදෙණි පාලකයා රාජ්‍ය සම්මාන පවා ලබාදුන් බවත් විස්තර
කරයි. සෑම අවස්ථාවක ම දැඩිමුණ්ඩ වේවැලක් අතේ තබාගෙන සිටි බවත්, මරණින් පසුව දේවත්වයට
පත්ව තමන්ගේ පිහිට පතන අයට උපකාර කරන ලද බවත් සඳහන්වේ.
VIDEO
Traditional Sri Lankan Wahala Dance
දඹදෙණි රාජ්‍ය සමයේ දෙවැනි පරාක්රමබාහු
රජතුමාගේ විකල් රෝගය ‘කෙකටිය මලේ වත ඇරුණ ද සුව නොවේ’ යැයි රජුගේ දේව ප‍්‍රතිරාජ නම්
ඇමතිට උපුල්වන් දෙවියන් සිහිනෙන් පැවසූ නිසා සත්‍ය වටහාදීමත්, චන්ද්‍රභානුගේ ආක‍්‍රමණය
සිදු වූ අවස්ථාවේදී උපුල්වන් දෙවියන්ගේ පිහිට පතන ලද නිසාත් මේ හේතුවෙන් වීරබාහු කුමරු
ජය ලැබීම නිසාත්, පරාක්රමබාහු රජුගේ උපදෙස් අනුව උපුල්වන් දෙවියන් වෙනුවෙන් සතර කෝරළේ
අලූත්නුවර පද්දාවෙල් යායේ දේවාලයක් ඉදිකිරීමට ක්රියා කළ අතර, මෙහි ප‍්‍රධානත්වය ගෙන
කටයුතු කරන ලද්දේ රජුගේ බිසව බවත් සඳහන්ය. එසේම දෙවුන්දර සිට උපුල්වන් දේව ප්රතිමාව
උග්ගල් අලූත්නුවරටත්, ඉන්පසුව හිඟුලේ කිරුංගල්පාය හරහා අලූත්නුවරටත් ගෙන එන ලද බවත්
සඳහන්ය. එසේ රැගෙන ඒමේදී දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ට ද ආරෝපණය කර අලූත්නුවර අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ
දෙවියන් වැඩ සිටින බව ද පිළිගනු ලැබීය. මේ අනුව උපුල්වන් දේව බලය දැඩිමුණ්ඩ දේව බලය
වශයෙන් සලකන ලද බව සඳහන්ය.
සපුමල් කුමාරයා සම්බන්ධයෙන් ද අලූත්නුවර
දෙවියන් සම්බන්ධව කතා ප‍්‍රවෘත්තියක් ගොඩ නැඟිී තිබේ. කෝට්ටේ පාලකයා වූ හයවන පරාක්රමබාහු
රජතුමා තමන් විසින් මෙහෙයවන ලද යාපනයේ යුද්ධය සඳහා සපුමල් කුමරු පිටත් කර හරින ලදී.
එහිදී සපුමල් කුමරුට මුහුණදීමට සිදු වූයේ ආර්ය චක‍්‍රවර්තීන් නම් පාලකයා සමඟ සටන්
කිරීමටය. මෙම ගමන ආරම්භ කිරීමට ප්රථමයෙන් කුමරු යුද්ධයෙන් ජය ගැනීමේ අපේක්ෂාව සහිතව
කෝට්ටේ රජමහා විහාරයට ගොස් එහි තිබෙන දැඩිමුණ්ඩ මහ දේවාලයේ ප්රධාන දොරටුවේ පඬුරක්
ගැට ගසා දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ට භාරයක් වූ බව සඳහන් වේ. මෙහිදී කුමරුගේ අපේක්ෂාව
වී ඇත්තේ යුද්ධයෙන් ජයග‍්‍රහණය කිරීමයි. ඒ අනුව යාපනය පාලනය කළ ආර්යචක‍්‍රවර්තී රජු
පරාජය කරමින් සපුමල් කුමාරයා ජයග‍්‍රහණය කළේය. මෙසේ ජයග‍්‍රහණය කිරීමෙන් පසුව සපුමල්
කුමරු ප‍්‍රථමයෙන්ම සිදුකරන ලද්දේ දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ට තමන් වූ භාරය ඉස්ට කිරීමයි.
ඒ සඳහා කුමරු නැවත කෝට්ටේ රාජධානියට පැමිණ තමන් යුද්ධය සඳහා භාවිත කරන ලද රන් අසිපත
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ට පූජා කළ බව ඉතිහාසයේ සඳහන්වේ.
VIDEO
Traditional Wahala Dance - දෙවියන් යැද සෙත් පතන වාහල නර්තනය
ඇදුරෝ වාහල බණ්ඩාර දෙවියන්ගේ කවි ගායනා කරති.
දස බිම්බර යුධට - මාරසෙන් රැස්වූ විට
දෙවියන් දැක නොසිට - දුවයි සක්වල ගලෙන් පිටතට
බුදුන් තනි කරලා - දෙවියෝ ගියහ හැරලා
දැඩිව එහි සිටලා - යුධ කරවි සැලකලේ වැදලා
දැකලා දෙවියන් යකු වෙව්ලන්නේ - වැදලා සුරිදුට බැහැ දකිමින්නේ
රැකලා පියවර වේ වැල ගන්නේ - විදලා තල අද දමමු කියන්නේ
"දේවතා බණ්ඩාර දෙවිඳුට
කියමි කවි මම වැඳ - සමා පේව
ඔබ ගැති කරන වේලේ යහපතක් වෙන්නටා
බෝව කල්පය පවත්නා තෙක් කියමි
දන්නා පමණටා දේවතා දෙවි පිහිට වෙනවයි
වරද ඇත්නම් ගැති - හටා"
වාහල දෙවියන් යනු බුදුන් හමුවට මාරයා එළඹි අවස්ථාවෙහිදී බුදුන් අසලම
එතුමන්ගේ ආරක්ෂාව සදහා සිටි දෙවියා යයි ජන ව්‍යවහාරයේ කියනු ලැබේ.
දැඩිමුණ්ඩ
දෙවියන් වෙසමුනි වරම් ලබාගෙන දඹදිවින් ලංකාවට පැමිණියේ යැයි සඳහන්
පුවත ද පෙන්වාදිය
හැකිය. වෙසමුණි දෙවියන්ගේ ආලකමන්දාපුරය ආරක්ෂා කිරීමට යක් සෙනෙවියන් විසි
අටක් සිටි
බවත්, එහි ප්රධානියා පූර්ණක නම් වූ බවත් සදහන් ය. එම කාලයේදී ඉදිපත් නුවර
රජෙකු
වෙත සිටි විධුර පඬිවරයාගෙන් බණ අසා නා ලොවට ගිය නා රජු එම පුවත් විමලා නම්
බිසවට පැවසීය. ඇය ද විධුර පඬිවරයාගෙන් බණ ඇසීමේ ආශාව වෙනත් ආාකරයකින්
ප්රකාශ කළ අතර, ඔහුගේ හදවත
පලා මස් කෑමෙහි ආශාවක් ඇති වූ බව පැවසුවාය. මෙම අවස්ථාවේ දී යක්ෂ සේනාපති
පූර්ණක ඉදිරිපත්ව
විමලාවගේ රූමත් එරන්දති දියණිය ලබාගැනීමේ පොරොන්දුව මත ඉදිරිපත් නුවර රජු
සූදුවෙන්
පරාජය කොට විධුර පඬිවරයා විමලා වෙත රැගෙන ආවේය. මේ අනුව එරන්දති නිසා
පූර්ණක නම්
වූ යක්ෂ සේනාපතියා ලැබූ පුතා දැඩිමුණ්ඩ නම් වූ බව සඳහනි. ඉන්පසුව ලංකාවට
පැමිණි දැඩිමුණ්ඩ
බලවත් දෙවියෙකු බවට පත්විය. දැඩිමුණ්ඩ වෙසමුණි වරම් ලබාගෙන දඹදිව සිට
පැමිණි බවත්,
ගනේතැන්නේ කඳු ගැටයේ සහ හිඟුලේ තවත් ස්ථානයක වාසය කළ බවත් මහනුවර රාජ්‍ය
සමය වනවිට
මහත් පුද සත්කාර ලැබූ බවත් සඳහන් වේ.
VIDEO
Wahala Dance of Low Country Dance Tradition (වාහල නැටීම )
අලුත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් උදෙසා පැවැත්වෙන දේව ආරාධනය
“අප භාග්‍යවත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ සර්වඥ රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේ උතුම් වූ
බුද්ධාදී රත්නත්‍රය ප්රධාන කොට ඇත්තා වූ දෙවියන් වහන්සේලාගේ දේව නාමවල්
මුදුන්පත් කරවාගෙන තවද තුන්සිය හැටක් සමයංවලට නායකව යක්ෂසේනාව පිරිවරා
ලක්දිවට ගොඩබැස සතර කෝරළය බඩ මනෝරම්‍ය දිව්‍ය විමානයක් කරවා අලුත්නුවර යැයි
සිරිලකට අණසක පතුරුවා චිරාත්කාලයක් වැඩ වසන වාහල බණ්ඩාර දැඩිමුණ්ඩ දිව්‍ය
රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේ. මේවැනි මේ බලියාග ශාන්තියට දේවාශීර්වාද කොට එවැනි ඒ
තේජානුභාව බලයෙන් ආතුරයන්හට පැමිනි ලෙඩ දෝෂ දුරු වී සුබ ශාන්තියක් වේවා”
දේව මන්දිරය ඇතුළාන්තයෙන් නැගෙන දෝංකාරය දෙමින් හඬ නැගෙන හඬින් තම තමන්
සිත් උඩරටට උරුම මුල් ඇඳුමෙන් සැරසී දකුණත නිල්වන් වේවැලක් දරා සිටින
දැඩිමුණ්ඩ දේවතා හාමුදුරුවන් වහන්සේ වෙත සියල්ලෝම ආකර්ෂණයව බලා සිටිති.
අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය
සබරගමුව පළාතේ කෑගල්ල දිස්ත‍්‍රික්කයේ
පිහිටි මාවනැල්ල නම් වූ ප‍්‍රදේශය වර්තමානයේ පමණක් නොව ඈත අතීතයේ සිට ම ලංකාවාසීන්ගේ
අවධානයට පමණක් නොව ගෞරවාදරයට ද පාත්ර වූ ප‍්‍රදේශයක් වශයෙන් හැඳින්වීම නිවැරදි
ය. එයට හේතුව වනුයේ අලූත්නුවර දේවාලයක් පිහිටා තිබීම වන අතර, එය ‘දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය’
වීමයි. අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය වනාහි ලාංකීය
ජනතාවගේ ගෞරවාදරයට පාත්ර වූ දේවාල අතුරින් සුවිශේෂි ස්ථානයක් හිමි කරගන්නා දේවාලයකි.
මෙම දේවාලයට දිගු ඉතිහාසයක් පවතින අතර, එය ගෞතම බුදුන් වහන්සේගේ සමය දක්වා දිව යන්නකි.
එනම් වසර දෙදහස් පන්සියයකටත් වඩා දීර්ඝ වූ ඉතිහාසයක් අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් වෙත
පවතී.
බෞද්ධ ජනතාව ප‍්‍රමුඛව සියලූම ලාංකිකයන්ගේ වැඳුම් පිදුම් ලබන ස්ථානයක් වශයෙන්
අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය පෙන්වාදිය හැකිය. ඵෙතිහාසික වශයෙන් සුවිශේෂි ස්ථානයක් හිමිව තිබෙන බව අතීතයේ සිට වර්තමානය දක්වා
වන්දනාකරුවන්ගෙන් මෙය පිරී ඉතිරී තිබෙනුයේ මෙහි පවතින සත්‍යතාව නිසාවෙන් යැයි මට සිතෙන
සිතිවිල්ල නිවැරදි ය. අලූත්නුවර දේවාලය ඉදිකිරීමේදී යක්ෂයින් විසින් කපා ඉවත් කරවන ලද ගල් කැබලිවල
ඉතිරි කොටස් මෙම දේවාල භූමියේ දක්නට ලබෙන බව පැරුන්නන්ගේ අදහසයි. ඒ අනුව දැඩිමුණ්ඩ
දෙවියන්ගේ උපත සම්බන්ධයෙන් පවතින මතවාද, දෙවියන්ගේ සංකේතය, දෙවියන් විසින් කරන ලද සටන්
මෙන් ම අලූත්නුවර දේවාලය හා සම්බන්ධව පවතින අනෙකුත් දේවාල කෙරෙහි ද අවධානය යොමු කිරීමක්
මෙහිදී සිදු වේ. එසේම අලූත්නුවර දේවාලය වර්තමානයේ කෙබඳු ස්වරූපයක් උසුලන්නේ ද යන්න
සම්බන්ධයෙන් ද විමසා බැලීමක් මෙහිදී සිදුවේ.
පන්දහස්
කාලයකට ලංකාව භාරදීම උපුල්වන් දෙවියන්ට
භාර කළ බවත්, එම නිසා උපුල්වන් දෙවියන්ගේ අවසරය මත දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් සිටි
බවත් පැහැදිලිය. විධුර ජාතකයට අනුව දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් බුුදුන් වහන්සේගේ මාර
පරාජයේ දී පලා නොගිය
බවත්, මෙම පුවතම උපුල්වන් දෙවියන්ට සම්බන්ධ කර තිබෙන හෙයිනුත් මෙහි යම්
සත්‍යතාවක්
තිබෙන බව පිළිගත හැකි ය. විධුර ජාතකය සඳහන් කරන අන්දමට දැඩිමුණ්ඩ යනු වරුණ
දෙවියාගේ
මුණුපුරා බව සඳහන් වන අතර, මහාචාර්ය පරණවිතානයන් දක්වන අන්දමට උපුල්වන් යනු
පැරණි භාරතයේ
සිටි වරුණ දෙවියන්ම බව පවසයි.
මේ ආකාරයට අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ගේ
උපත සම්බන්ධයෙන් විවිධ මතවාද පවතින බව පැවසිය හැකිය. නමුත් මෙහි සත්‍ය අසත්‍යතාව කුමක්ද
යන්න සෙවීම දුෂ්කර වන නමුදු අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය අතීතයේ සිටම ජනතාවගේ ගෞරවාදරයට
පාත්ර වූ දේවාලයක් වශයෙන් හැඳින්වීම නිවැරදිය.
අලූත්නුවර
දේවාලය හා සම්බන්ධ අනෙකුත් දේවාල
අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය ප්රධාන දේවාලය
වශයෙන් සලකන අතර, මේ හා සම්බන්ධ වූ තවත් අප‍්‍රධාන දේවාල රැසක් ම හමු වේ. දේවාල
අතර, කෝට්ටේ රජමහා විහාරයේ ඵෙතිහාසික සපුමල් බණ්ඩාර දැඩිමුණ්ඩ මහ දේවාලය, පත්තිනි දෙවියන්
සහ සමන් දෙවියන් අදහන දේවාලවල දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් ඩැඩ සිටින බවත්, යක්ෂ ගෝත‍්‍රිකයින්
සහ අංගම්පොර සටන්කරුව්න දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය අදහන බවත් පැවසේ. මේ ආකාරයට අලූත්නුවර දේවාලය
ප්රධාන කොටගෙන තවත් දේවාල රැසක්ම ක්රියාත්මක වන බව පැහැදිලි ය. මේ ආකාරයට අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දේවාලය
ඈත අතීතයේ සිට ද ජනතාවගේ නොමඳ ගෞරවාදරයට ලක් වූ බවත්, රාජ්‍ය අනුග්රහය ද මේ සඳහා
හිමි වූ බවත් පැහැදිලිය. එසේ ම ගිහි ජනතාව මුහුණ දෙන කරදර, උවදුරුවලින් මිදීම සඳහාත්,
යක්ෂ සහ පේ‍්‍රත වැනි අදෘශ්‍යමාන බලවේගවලින් ඇතිවන කරදරවලින් මිඳමටත්, දරුවන් නොමැති
කාන්තාවන් දරුවන් ලබාගැනීම සඳහාත් අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන්ගේ පිහිට පතා පැමිණෙනු
දැකගත හැකිය. එමෙන්ම කෙම්මුර දවස් වූ බදාදා සහ සෙනසුරාදා යන දින දෙකෙහි පැමිණි ජනතාව
වර්තමානය වනවිට සතියේ සෑම දිනකම පාහේ පැමිණෙනුයේ දෙවියන් කෙරෙහි වූ අසීමිත භක්තිය
නිසාවෙනි. තව ද වාර්ෂිකව සිදුකරනු ලබන අලූත්නුවර පෙරහැර ද ජනතාවගේ සිත්හි පවතින්නා
වූ දේව භක්තිය මනාව ප‍්‍රකට කරවයි. මේ අන්දමට අලූත්නුවර දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් සම්බන්ධයෙන්
විවිධ මතවාදයන් මෙන් ම ජනප‍්‍රවාදයන් පවතින නමුදු ලාංකීය ජනතාව මහත් භක්තියෙන් යුතුව
දැඩිමුණ්ඩ දෙවියන් වැද පුදා ගැනීමට පැමිණෙන බව පැවසිය හැකිය.
